गण्डकी खबर । पर्वतमा स्थानीय जातका धान लोप हुँदै गएका छन् ।
उन्नत जातका धान खेतीमा किसानको आकर्षण बढ्नु र कृषि सँग सम्बन्धित निकायले रैथाने जातको संरक्षणमा चासो नदिँदा स्थानीय जातको धान हराउँदै गएका हुन् ।
१२ वर्ष अघिसम्म बिहादी ३ रानीपानीका बालिका पराजुलीले फाँटैभरि जेठोबुढो, कनिजिरा र मन्सरो रोप्नुहुन्थ्यो ।
अहिले ति धान गाउँभरि खोज्दा बीउ समेत भेटिन्न ।
खानमा मिठो हुने जेठोबुढो, थापाचिनी, पहेँले, कनिजिरा र औषधीय गुण भएको अनादी धान
किसानहरुले रोप्नै छोडेका छन् ।
धेरै फल्ने हल्लाका पछाडी लागेका किसानहरु स्थानीय जातमा भन्दा उन्नत जातका धानमा आकर्षित
भएको फलेवास ४ मुडिकुवाका शालिग्राम लामिछाने बताउनुहुन्छ ।
पर्वतमा ९ हजार ८ सय हेक्टर खेतमा धान रोप्ने गरिएको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ । स्थानीय जातका
धान हराउँदै गएपछि बिगत दुई वर्ष यता संरक्षणका विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
सरकारी निकायले परम्परागत धानका बीउ भन्दा उन्नत जातका बीउ लगाउन किसानलाई सिफारस गर्ने
र किसानहरु संरक्षणमा चासो नदिने कारण बहुउपयोगी, स्वादिलो र स्थानीय हावापानीमा राम्रो उत्पादन
दिने रैथाने धानका बीउ हराउँदै जान थालेका छन् । जुन चिन्ताको विषय हो ।